cijfers en onderzoek

onderzoek

Af en toe voeren studenten onderzoeken uit in opdracht van ons. Je vindt hier de belangrijkste resultaten.

hiaat tussen muziekopleidingen en professionele veld - Renate Leysen - 2016

Studenten muziek worden onvoldoende voorbereid op de volatiele artistieke arbeidsmarkt, zo bleek uit onderzoek in 2016 van studente Cultuurmanagement Renate Leysen aan de UA, in opdracht van het Sociaal Fonds Podiumkunsten.

Het onderzoek belichtte de start van de professionele loopbaan van alumni muziek, afgestudeerd aan de Vlaamse conservatoria. Het onderzoek bracht in kaart welke loopbanen ze ontwikkelen na hun opleiding en in welke mate de opleidingen nog beter kunnen bijdragen aan een duurzame tewerkstelling. 

Het onderzoek stelde vast dat de artistieke arbeidsmarkt in Vlaanderen een hoge verzadiging kent en dat alumni uit de opleidingen muziek moeilijk tewerkgesteld raken in het veld. Omdat de sector steeds verder evolueert naar een tewerkstelling aan de hand van freelance contracten, doen alumni er goed aan zich wendbaar op te stellen en zich polyvalent te profileren.

Op basis van de bevraging van 227 alumni, afgestudeerd tijdens de laatste vijf academiejaren en diepte-interviews, kon vastgesteld worden dat alumni vanuit de opleiding onvoldoende voorbereid worden op het professionele veld. Voornamelijk het gebrek aan contact met de professionele sector tijdens de opleiding -met als gevolg een onrealistische beeldvorming van het beroep-, het gebrek aan (diepgang van) omkaderende vakken (zakelijke vorming, communicatie- en netwerktraining, ...) en het gebrek aan actieve doorverwijzing van studenten naar steunpunten en ondersteunende organisaties zijn hiervoor verantwoordelijk. Zo gaf zelfs 68,8% van de bevraagden aan een onvoldoende kennis te hebben omtrent het professionele kunstenveld. Het sterker inzetten op zakelijke vorming en omkaderende vakken tijdens de opleiding is dus van groot belang.  De competenties netwerken, ondernemerschap, zelfpromotie, organiseren, lange termijn doelen kunnen stellen en communicatief zijn, kunnen volgens alumni sterker ontwikkeld worden tijdens de opleiding. Het inzetten op de juiste attitudevorming is daarbij essentieel.

Een andere vaststelling van het onderzoek was dat het actief inzetten op loopbaanontwikkeling vanuit de opleiding een positief effect heeft op de hoogte van het artistiek inkomen. Met andere woorden: alumni die tijdens de opleiding gericht gecoacht en begeleid werden op vlak van de ontwikkeling van hun loopbaanparcours, behalen een hoger inkomen uit artistieke activiteiten dan alumni die aangaven dit niet vanuit de opleiding meegekregen te hebben. De meerwaarde van loopbaanbegeleiding voor kunstenaars, tijdens en na de opleiding, kan dus niet sterk genoeg beklemtoond worden.
 

cruciale factoren in de zoektocht naar werk als startende acteur - Sielke Sanen - 2014

Deze masterproef focust op de overgang van de opleiding drama naar de arbeidsmarkt bij recent afgestudeerde acteurs in Vlaanderen. Drie onderdelen werden onderzocht: de opleiding, de overgang en de arbeidsmarkt. Tien individuele mondelinge interviews tonen hoe recent afgestudeerde acteurs deze domeinen ervaren.

De meeste acteurs zijn positief over de opleiding en geven aan dat deze goed aansluit op de arbeidsmarkt. Tegelijk vindt de meerderheid dat ze niet genoeg kennen van de zakelijke kanten van hun job als acteur. Hierdoor moeten ze na het afstuderen zichzelf bijscholen. Technische aspecten kunnen binnen de opleiding beter worden uitgediept en evaluaties zouden frequenter moeten plaatsvinden.

Op vlak van infrastructuur blijken er vaak te weinig repetitieruimtes en slechte accommodaties. Ondanks het feit dat er haast nooit naar hun diploma gevraagd wordt, blijkt de opleiding drama voor de meeste respondenten een belangrijke toegangspoort tot de arbeidsmarkt. Binnen de opleiding drama worden stages, (gast)docenten en de opgebouwde netwerken als nuttig ervaren als aansluiting op de arbeidsmarkt.

Op het moment van interviewen is een kleine meerderheid van de respondenten actief als acteur, voornamelijk binnen theater. Zij zeggen tevreden te zijn met de huidige professionele situatie. Opvallend is dat deze groep bijna uitsluitend bestaat uit respondenten die een kunstenaarsstatuut hebben of waarvan het statuut in aanvraag is. Alle respondenten geven aan al tijdelijk werkloos geweest te zijn. Acteurs combineren vaker jobs binnen en buiten de sector.

Bij het zoeken naar werk ervaren acteurs regelmatig concurrentie van amateur acteurs, vooral bij televisiewerk. Ook wordt de acteurswereld als overheersend mannelijk ervaren.

Bij de overstap naar de eerste werkervaringen zien we dat acteurs zich hebben aangepast aan de flexibilisering van de arbeidsmarkt. De recent afgestudeerde acteurs moeten altijd opnieuw keuzes maken en wedden vaak op verschillende paarden tegelijk om niets te mislopen, maar houden op bepaalde vlakken nog sterk vast aan zekerheid.

 

kunst: niet voor mijn kind - studie over de beeldvorming van niet-westerse allochtone ouders over kunstonderwijs - Emine Smajli - 2013

Tot voor kort kreeg de problematiek van het gebrek aan participatie aan cultuuractiviteiten van allochtonen uitgebreide beleidsaandacht. Dit fenomeen verklaart men door de sociale omgeving en leefstijl van bepaalde leeftijdsgroepen en de mate van cultuurparticipatie van de ouders en hun opleidingsniveau. De vraag blijft echter welke perceptie de Turkse en Marokkaanse ouders en jongeren hebben over kunstonderwijs.

In dit onderzoek gaat Emine Smajli ervan uit dat de primaire socialisatie een invloed heeft in het vormen van een perceptie op kunstonderwijs, waardoor de kans groot is dat zowel de ouders als de jongeren een negatief beeld hebben. Dit is mogelijk te verklaren door een gebrek aan modelling. Om deze hypothese te toetsen is in de eerste instantie een analyse gedaan van de kwantitatieve gegevens, gevolgd door een analyse van de kwalitatieve gegevens.

Hieruit blijkt dat jongeren en ouders hetzelfde negatieve beeld hebben over KSO. Vanuit het kwalitatieve onderzoek kan dit verklaard worden doordat het KSO en het beroep van acteur niet bekend zijn bij de ouders. Anderzijds kan vastgesteld worden dat men het geloof als reden gebruikt om te verklaren waarom hun kinderen geen KSO mogen volgen. Iets waarmee de acteurs ook geconfronteerd worden. Als zij op tv komen, dan moeten zij ervoor zorgen dat zij geen scènes spelen die ontoelaatbaar zijn voor de ouders.

Verder stellen we ook vast dat het gebrek aan modelling zorgt dat zowel het KSO als de deelname aan podiumkunsten ondervertegenwoordigd zijn onder de jongeren. Volgens de acteurs kan dit verklaard worden door het feit dat Vlaamse mediawereld blank is waardoor ze de kans niet krijgen om zich te bewijzen. De rollen die ze toebedeeld krijgen, zijn stereotiep versterkend. Dit zorgt ervoor dat de jongeren toegeven aan de ouders en iets anders gaan studeren dan wat zij zouden willen volgen.

 

SHOULD I STAY OR SHOULD I GO, onderzoek naar de motivatoren voor een duurzame loopbaan voor vrouwelijke podiumkunstenaars in de mid-career, Sara Vanderstappen, Universiteit Antwerpen, 2019-2020.

lees meer